TABLO

TÜRKÇE DEYİMLER VE MATEMATİK

A dan Z ye kadar

A=Alfabenin harfleri A={A,B,C, …, Z}

Abbas yolcu

Açık kabı it yalar

Açık kapı bırakmak

A= [1,+∞) = 1≤x<∞, x∈A

Açık kapı bırakmamak

Açılan parantez sayısı kadar parantez kapatmak

Açık senet vermek

Açıkta kalmak

Açlık ile tokluğun arası yarım yufka

açlık < yarım yufka < tokluk

Adı çıkacağına canı çıksın

Matematik en zor derstir.

Adım adım yer edeyim, gör sana neler edeyim

Adres göstermek

A matrisinin a_ij elemanının adresi i. satır ve j. sütunun kesiştiği noktadır

Ağaç ne kadar uzarsa uzasın göğe ermez

Ağazın boyuna x diyelim, x < atmosferin yüksekliği

Ağzı bir karış açık

Ağzı var, dili yok

p önermesi=ağız, q önermesi=dil p=1, q= 0

Ağzından çıkanı kulağı duymamak

Kulağın duymadığı = ağız -x

Ağzından dilinin altındaki baklayı çıkarmak

Ağız -

Ağzının payını almak (vermek)

 Akıntıya (karşı )kürek çekmek

Aklı beş karış yukarıda

Akıl=X^5*karış

Aklını başına toplamak

Başı + Aklı

Aksiliği üstünde olmak

Z= (Kişi)^Aksilik

Akşamdan sabaha kadar

Akşam ≤ t < Sabah

Al benden de o kadar

Al gülüm ver gülüm

x²-2x=35 işimizi kolaylaştırmak için denkleminde sol tarafa al gülüm ver gülüm yaparsak;
x²-2x+1-1=35
(x-1)²=36 elde ederek işimizi kolaylaştırırız

Al kiraz üstüne kar yağmış

Alışmış kudurmuştan beterdir

Soru: Üç yumurta bir liradır. 27 yumurta kaç lira eder?

Alışılmış Cevap: Önce 1 yumurtanın fiyatını bulalım. 1/3=0,333…kuruş
Alışılmamış cevap: 27/3=9 lira

Ali'nin  külahını Veli'ye, Veli'nin külahını  Ali'ye giydirmek

ln y = e^x,  ln x = e^y

Allahı çok insanı az bir yer

Allah'tan umut kesilmez

0!=1 dir.

Altı alay, üstü kalay

Altı kaval, üstü şişhane

(6*kaval)^şişhane

Altın anahtar her kapıyı açar

Altından girip üstünden çıkmak

Altını üstüne getirmek

A=x^y , B=y^x

Altta yok, üstte yok

0⁰

Anadan doğmuşa dönmek

ln(e^x) = x

Anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al

Tümevarım yöntemiyle gösterelim;
n=1 için anneanne=güzel, akıllı ve çalışkan
n=2 için anne=güzel, akıllı ve çalışkan
n=3 için kız=güzel, akıllı ve çalışkan
. . . 
n=n için n. kuşaktan torun = güzel, akıllı ve çalışkan olduğunu kabul edersek
(n+1). göbekten torunda genler bozulmadığından haliyle güzel, akıllı  ve çalışkan olacaktır.

Aralarında dağlar kadar fark olmak

1. a,b∈R nin max(a-b) olacak şekilde seçilmesi

2. x=?, y=  gibi farklı dünyalardan olmak

Aralarından su sızmamak

Küme olarak;
A={ x| xϵ (0,1], x ϵ  }
B={ x| xϵ [1,2), x ϵ  }
Fonksiyon olarak;
y=f(x) fonksiyonu ile teğetinin y-f(x_o) = f '(x_o)(x-x_o) arasından su sızmaz

Arası açılmak

Ardı arkası kesilmemek

Arifeyi gösterip, bayramı göstermemek

y=1/(31-x), x ϵ N, 1≤ x≤31

Aş tuz ile, tuz oran ile

aş + = yemek, tuz ≠ 0, n>1

Ateş ile barut bir arada durmaz

A=Ateş, B=Barut  A∩B=∅

Ateş olsa cirmi kadar yer yakar

Atılan ok geri dönmez

Ayağını yorganına göre uzatmak

Aynı kapıya çıkmak

d₁ ve d₂ doğrularının kesiştiği noktaya A diyelim. A noktası ortak olduğundan hem d₁ , hem de d₂ doğrusunun denklemini sağlar.

Aynı karede yer almak

RxR de tanımlı karenin geometrik yerindeki farklı noktalardan herhangi ikisi olmak

Aynı yastıkta kocamak

Az ateş çok odun yakar

Az kalsın

Aza kanaat etmeyen çoğu bulamaz

f(x)=1/x
x=1 için y= 1 x=2 için y=0,5 x=5 için y=0,2

Azı bilmeyen çoğu hiç bilmez

Azmin elinden kurtuluş yoktur

n→∞ için
1 + 1/2 + 1/3 + 1/4 + ... + 1/n = ∞

Azraile bir can borcu olmak

Baca eğride olsa dumanı doğru çıkar

Baca →f(x) = tanx, duman → f(x) = a

Başa dönmek (Sil baştan)

(13)_Mod12=1

Başım gözüm üstüne

Başını ortaya koymak (a,b) baş=(a+b)/2

Başlamak bitirmenin yarısıdır

başlamak = bitirmek / 2

Beş para etmez

Değer < 5*para

Beşikten mezara kadar

Bilen ile bilmeyen bir olmaz

Bilen ≠ bilmeyen ≠ 1

Bindiği dalı kesmek

Binin yarısı beşyüz oda bizde yok

Bir arpa boyu yol almak

Arpa boyu=1,25 cm. Ay dünyadan her yıl yaklaşık 3,8 cm uzaklaşarak 4,5 milyar yılda başlangıçtakinin 18 katı mesafe olmuştur.

Bir ayak üstünde bin yalan söylemek

Bir çiçekle yaz gelmez

ç=çiçek, yaz = { ç|  ç ≥ 2, çϵN }

Bir dediği bir dediğini tutmamak

A={x| x ϵ Q , x= }

Bir deli bir kuyuya taş atar, kırk akıllı çıkaramaz

Bir dereceye kadar

≤ 1^o

Bir elmanın iki yarısı olmak

Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı var

x = fincan kahve sayısı, f: hatırı olan süre (yıl) fonksiyonu,
f(x) = 40x
x=1 fincan kahve için: f(1)=40 yıl hatırı var.
x=2 fincan kahve için: f(2)=80 yıl hatırı var.

Bir iş veya durumun tersine dönmesi

Bir karıyla bir koca dırdır eder her gece

Bir koltuğa iki karpuz sığmaz

1 koltuk < 2 karpuz ≤ 2 koltuk

Bir kulağından girip öbür kulağından çıkmak

Bir pire için yorgan yakılmaz

f=yorgan yakma fonksiyonu, p=pire, p ≠ 1,  pϵN olmak üzere
f(p) = { p| p≥ 2 }

Bir pul etmemek

f değer fonksiyonu, x değeri ölçülecek değişken, p=pul

f(x) < 1p

Bir sıçrarsın çekirge iki sıçrarsın çekirge sonunda yakalanırsın çekirge

Bir tahtası eksik olmak

x kafadaki tahta sayısı f(x)=x-1

Bir taşla iki kuş vurmak

x=taş, y=kuş f(x)=y=2x,  x=1 verirsek y=2 elde ederiz.

Bir şeyi aklından çıkarmak

Akıl – x, x=herhangi bir şey

Bir yastığa baş koymak

A={gelin, güvey}, B=f(A)={bir yastık} f(gelin)=1 yastık, f(güvey)=1 yastık

Örten (yorgan) fonksiyon olarak tanımlıdır.

Bire beş katmak

1+5 = 6

Bire bin katmak

F(x)=x+1000 fonksiyonunun x=1 deki değeri

Birini cebinden çıkarmak, Birini çileden (zıvaneden) çıkarmak

f(x)=cep – x (x=biri)

Birlikten kuvvet doğar

Boynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçer

Bokunu çıkarmak

Büyük balık küçük balığı yutar

B = büyük balık, A = küçük balık, A  B 

Cami ne kar büyük olursa olsun imam bildiğini okur

Cana can katmak

Cascavlak (ortada) kalmak

0∉Z-, 0∉Z+

Cin olmadan şeytan çarpmak *

Çalışmak ibadetin yarısıdır

2*çalışmak = 1*ibadet

Çarşambanın gelişinden, perşembe bellidir

x=çarşamba  ⇒  x+1=Perşembe

Çember içine almak

Noktanın geometrik yerini x²+y²=r² içinde kalacak şekilde tanımlamak

Çıkmadık canda umut vardır

pozitif x sayısı ne kadar küçük olursa olsun
x/2 ≥ 0 dır

Çıkmaz ayın son çarşambası

Çift görmek

Gerçekte x=a, görünen x=2a

Çizgisinden sapmamak

Çobanın gönlü olsa tekeden süt çıkarır

f gönüllü çoban fonksiyonu

f(teke)= teke-süt

Çoğu gitti azı kaldı

giden=%51, kalan=%49

Çok söz yalansız, çok mal haramsız olmaz

Bir kişinin P(y)=0.01 (%1) ihtimalle yalan söylediğini kabul edelim. 
Bu kişi 100 000 söz ederse, bunların  1000 tanesinin yalan olacağı sonucuna varabiliriz. 
Haram kısmı benzer yolla ispatlanabilir.

Dam üstünde saksağan, vur beline kazmayı

Değer vermek

y=f(x) fonksiyonunda x=a ya karşılık gelen (a,b) ikililerini bulmak, a,b ∈R

Deliye her gün bayram

Derde dert eklemek

Dertsiz başını derde sokmak

X=1 eşitliğinde her iki tarafı z(y+5) ile çarpalım)

xyz+5xz-yz-5z=0

Dervişin fikri neyse zikri de odur

fikir(derviş)=zikir (derviş)
fikir=f, zikir=g, derviş=x alırsak
f(x)=g(x) fonksiyonların eşitliğini elde ederiz.

Deveden büyük fil var

 real sayılar kümesi,  kompleks sayılar kümesi olmak üzere;
     dir

Diken üstünde olmak

Dini imanı para

dini = $ = imanı

Dinsizin hakkından imansız gelir

 i=dinsiz, -i= imansız

i=  eşitliğinde her iki tarafı imansız (-i) ile  çarparsak
-i²=1 elde ederiz.

Doğru bildiği yoldan ayrılmamak

y= ax + b a,b ∈ R sabitler olmak üzere ∀ x_n ∈ R için elde edilen y_n değerlerinden oluşan (x_n , y_n) ikilileri doğru yoldan ayrılmazlar.

Doğru bilinmeyince eğri bilinmez

Doğru y=ax, eğri y=axⁿ + bx^n-1+…   n≥2, Öğrenmeye daima basitten (doğrudan) başlamak gerekir.

Dolap beygiri gibi dönmek

x²+y²= r²   r=dolap beygirinin döndüğü çemberin yarıçapı

Çember üzerindeki (x_n,y_n) noktalarına göre sırayla ve sürekli konum değiştirmek.

Domuzun kuyruğunu kes yine domuz

Dost başa düşman ayağa bakar

|AB| |CD| ile düşman ise bakış açısı α < 45^o
|AB| |CD| ile dost ise bakış açısı α = 9

Dost bin ise azdır, düşman bir ise çoktur

1 * Düşman > 1000 * Dost

Dört dönmek

Dört dörtlük

Dört köşe olmak

Durumdan ders (vazife) çıkarmak

Durum – vazife (durum - ders)

Dünyanın tadını çıkarmak

Dünya - tat

Düz duvara tırmanmak

xyz üç boyutlu uzayda dikey z yönünde artan değerler almak

Eğri oturup doğru konuşalım

El elden üstündür

Elde bulunan beyde bulunmaz

Elin sahip olduğu varlıkların kümesi = E,

Beyin sahip olduğu varlıkların kümesi = B olsun.

B   E dir

Eli aza varmamak

Eli cebine varmamak

f elin hareket fonksiyonu olmak üzere;

Eller, cep noktasına sağdan ve soldan giderken limitler ile fonksiyonun cep noktasındaki değeri farklı olduğundan sürekli değildir.

Emanet ata binen tez iner

(x-1)⁴-3(x-1)²+2=0 denklemini çözmek için geçici olarak (x-1)²= at binelim.

(at)²-3(at)+2=0 elde ederiz. (at)₁=1,(at)₂=2
elde ettikten sonra attan inilmek zorunda kalınır.

(x-1)²= 1 ve (x-1)²= 2

Er olan ekmeğini taştan çıkarır

Er olan = taş-ekmek

Er oyunu üçtür

Erenlerin sağı solu olmaz

Erkekliğin onda dokuzu kaçmaktır

Erkeklik *  = Kaçmak

Eşeği yoldan çıkaran sıpanın oynaması

Sıpanın oynaması = yol - eşek

Eşek sudan gelinceye kadar dövmek

Et tırnaktan ayrılmaz

Fakirin tavuğu tek tek yumurtlar

Fark etmez

Fazla mal göz çıkarmaz

Gelen ağam, giden paşam (Gelen paşam, giden ağam)

y = sinhx  ⇒  dy/dx = coshx, y = coshx ⇒  dy/dx = sinhx

Görüntü var ses yok

A kümesinin f fonksiyonu altındaki görüntüsü A→f(A), ses ∉ f(A)

Göz açıp kapayıncaya kadar

Gözü kapalı olmak

Gül üstüne gül koklamak

Günahı kadar sevmemek

Güneşe karşı işemek

Günleri sayılı olmak

Günlerin sayma sayıları veya onun bir alt kümesiyle eşlenebilmesi

Güzeli herkes sever

Güzellik onsa dokuzu dondur

Güzellik = İç güzellik + Dış güzellik

10 = iç güzellik + 9

İç güzellik = 1 sonucuna varılır

Ha Hoca Ali, ha Ali Hoca

ali, hoca ϵ  ali+hoca=hoca+ali,
ali*hoca=hoca*ali değişme özelliği vardır.

Hamama giren terler

lny = ln(2x)+ln(x+1)+c denkleminde c integral sabiti lnc olarak alınır.

Hariçten gazel okumak

Hatasız kul olmaz

Kullar kümesi = K olsun, K  kümesinin her kulu en az bir hatası olacak şekilde tanımlanmıştır.
g=günah sayısı, N doğal sayılar olmak üzere;
K={  ∀ x ϵ K için x=g; g ≥1 olacak şekilde ∃ g ϵ N vardır}

Hayatından çıkarmak

Hazıra dağ dayanmaz

f(x)=y =xⁿ n ϵ N olmak üzere yüksek dereceden polinom fonksiyonudur;

n+1 nci dereceden türevi= fⁿ⁺¹(xⁿ) = 0 dır.

Hem çalar, hem oynar

Çalanlar kümesi A, oynayanlar kümesi B olsun

Hem çalıp, hem oynayanlar kümesi = A∩B

Her ağacın meyvesi olmaz

Her biri başka bir hava çalmak

Her çok azdan olur

Her gün bir olmaz

Her gün papaz pilavı yemez

Her güzelin bir kusuru vardır

Her halükarda

Sayı doğrusu üzerinde seçilen herhangi bir x noktasının her durumda reel sayı olması

Her horoz kendi çöplüğünde öter

Her inişin bir çıkışı vardır

y=f(x)=ax² + bx + c, a ϵ R⁺  b,c ϵ R

Her işte bir hayır vardır

Her kelin bir kör alıcısı bulunur

A={ keller, körler} kümesi,  alma işlemi * olsun.  ∀ a, b ϵ A için a*b=c c ϵ A vardır.
A kümesi alma işlemine göre kapalıdır. 

Her kuşun eti yenmez

Her sakaldan bir tel çeksen köseye sakal olur

Her taş baş yarmaz

Herkes sakız çiğner ama Çingene kızı tadını çıkarır

A={ x | ∀x ∈A için x sakız çiğner, x=Çingene kızı ise x=sakız-tadı }

Hesabı kapatmak

Borç miktarı = x ⇒  x=0

İçi dışı bir olmak

İçi dışına çıkmak

İçtikleri su (yedikleri içtikleri) ayrı gitmemek (aynı sudan içmek)

İğne atsan yere düşmez

R reel sayılar olmak üzere;
yer = x düzlemi olarak tanımlayalım.
∀ a,b ϵ  için  ² de tanımlı olmayan (a,b) ikilisi yoktur.

İhtimal vermemek

Havaya atılan paranın dik gelme olasılığına x dersek, 
P(x)= 0

İki ateş arasında kalmak

İki cambaz bir ipte oynamaz

İki dirhem bir çekirdek

İki kat olmak

İki kere iki dört eder

İki lafı bir araya getirememek İki ayağı bir pabuca girmemek

İki seksen uzanmak

İki sözü bir araya getirememek

A={x | x bir araya getirilen sözcükler kümesi }

s(A)=1

İkide bir

İn cin top oynamak

+1=0, ( =cos +isin )

İncir çekirdeğini doldurmamak

İncir çekirdeğinin hacmi = V, Doldurulan miktar = X olsun

V > X

İnsan yedisinde neyse, yetmişinde de odur

a) Sabit fonksiyon: f(x)=a,   f(7)=a,  f(70)=a
b) Türev olarak: y=f(x)=e^x olsun.

İsteyenin bir yüzü kara vermeyenin iki yüzü

İyi evlat babayı vezir, kötü evlat babayı rezil eder

İyi insan sözünün üstüne gelir

Kafasını taştan taşa çarpmak

Kalıbının adamı olmamak

X=1, x=5

Kalın incelene kadar, incenin canı çıkar

Kar ne kadar yağarsa yağsın yaza kalamaz

Kar zararın ortağıdır

Kara batak gibi bir batar bir çıkar

Fonksiyonu: karabatak(x) = sin(x)
x eksenini su seviyesi olarak tanımlayalım.

Kasımdan on gün önce ek, on gün sonra ekme

Kaş yapayım derken göz çıkarmak

Kaşık ile toplar kepçe ile dağıtır

n→∞
(1+1/2+1/4+1/8+1/16+...+1/2ⁿ ) - 2 = 0

Kaşla göz arasında

Kelimenin tam anlamıyla

F(x)= kelime(x) = [x] = {x| kelime(x)=x, x tamsayı ise, tamsayı değilse x den önceki tamsayı}

Keskin sirke küpüne zarar

Kılı kırk yarmak

kıl=k, f(k)=k/40

Kırdığı ceviz bini aştı

ceviz=c, f kırma fonksiyonu

f(c) > 1000

Kırkbir kere maşallah

41 x maşallah

Kırkından sonra azmak

Kısa günün karı az olur

Kısmetten fazlası olmaz

Kıssadan hisse çıkarmak

kıssa - hisse

Kimin arabasına binse onun türküsünü söyler

f fonksiyonu birinci kişinin arabası, x+1 birinci kişinin türküsü, f(x) = x+1
g fonksiyonu ikinci kişinin arabası,  x-1 ikinci kişinin türküsü, g(x) = x-1
olsun. Şimdi x=2 yi her iki arabaya bindirelim
f(x)=x+1 ⇒ f(2)=2+1=3
g(x)=x-1 ⇒ g(2)=2-1=1

Kimine sivrisinek saz, kimine davul zurna az

A={ sivrisinek, saz }, B={ davul, zurna, cümbüş }

Kitabına uydurmak

Kork nisanın beşinden, öküzü ayırır eşinden

5 nisan = 2*öküz – 1*öküz (eşi)

Korkak bezirgan ne kar eder ne zarar

Korkunun ecele faydası yoktur

Ecel + Korku = Ecel, korku etkisiz (birim) elemandır.

Koyun olmayan yerde, keçiye Abdurrahman Çelebi derler

x= koyun, y= keçi, z= Abdurrahman Çelebi
x = 0   ⇒   y = z

Kozunu paylaşmak

Köküne kibrit suyu dökmek

f(x) = + k, k=kibrit suyu

Köprüyü geçinceye kadar ayıya dayı demek

Kötü söyleme eşine ağı katar aşına

Kötü söz adamı dinden çıkarır, tatlı dil yılanı delikten çıkarır

Hötü söz = din – adam, tatlı dil = delik - yılan

Kulağı ters taraftan göstermek

Kurcalama sivilceyi çıban edersin

Kurtla ortak olan tilkinin hissesi ya tırnaktır ya bağırsak

Kuş sütünden başka her şey var (Bir kuş sütü eksik)

A={ x| ∀ xϵ A , x ≠ kuş sütü}
A = E-{kuş sütü}, E=evrensel küme 

Kümeden düşmek (Kümeye çıkmak)

A₁= {FB, GS, BJK, AG}, A₂= {FB, GS, BJK} Ankara gücü kümeden düştü

Mart çıkmadıkça dert çıkmaz

x-dert = eror

y=x-mart
z= y-dert

Mart içeri pire dışarı

Merdiven basamak basamak çıkılır

Mısırda sağır sultan bile duydu

Milyonda bir, bin kat, bin parça olmak

Nal toplamak

nal + nal + nal + …

Ne doğrarsan aşına, o gelir kaşığına. (Ne ekersen, onu biçersin)

Birim fonksiyon y=f(x)=x
f(1)=1,  f(2)=2,  f(3)=3, …, f(n)=n

Ne kadar sallarsan salla, donuna düşer son damla

Ne kadar varsa hepsini ver

Ok yaydan çıktı

yay-ok

Okka her yerde 400 dirhem

x = okka = 400 dirhem
x ϵ N,  x ϵ Z, x ϵ Q, x ϵ R | x=400,
N=Doğal sayılar, Z=Tam sayılar, Q=Rasyonel sayılar, R= Reel Sayılar

Olmayacak duaya amin demek

sayısının bir rasyonel sayı olduğunu kabul edelim. O zaman rasyonel sayıların tanımı gereği  a ve b aralarında asal tam sayı, b ≠ 0 olmak üzere  şeklinde yazılabilmesi gerekir ki bu da olmayacak duadır.

Ortak olmak

Öküze boynuzu yük değil

+ 2 =

Ölüm; dünyaya ait işleri sıfırla çarpmaktır.

Ön tekerlek nereye giderse, arka tekerlekte oraya gider

Önce can sonra canan

Örsle çekiç arasında

Özü sözü bir olmak

özü = sözü = 1

Papaz her gün pilav yemez

Parası çok, aklı az

f(x) fonksiyonu, x=para noktasında maksimum,

x=akıl noktasında minimum değerini almaktadır.

Parmaklarını birlikte yemek

Paşa paşa gel

paşa paşa gel = (paşa)² gel

Payına düşmek, payını almak

Pekmezi küpten kadını kökten al

(pekmez)³ +

Pılıyı pırtıyı toplamak

pılı + pırtı

Pişmiş aşa soğuk su katmak

Ramak kalmak

f(x) =  fonksiyonunda x değerleri arttıkça (x→ ∞), fonksiyonun değeri sıfıra ramak kalmaktadır.

Rota değişmek

Rüştünü ispat etmek

x= herhangi bir kişinin yaşı olmak üzere, x≥18 şartının sağlanması

Sabrı tükenmek

1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,…

Saçı uzun, aklı kısa

Saf değiştirmek, El değiştirmek, Bir öyle bir böyle

f(x)=(-1)ⁿ nϵN olmak üzere n=1 için f(x)=-1, n=2 için f(x)=+1, n=3 için f(x)=-1, n=4 için f(x)=+1, ... tek ve çift olma durumuna göre saf değiştirir

Sağ gösterip sol vurmak

Sağa sola bakmadan

Sağını solunu bilmemek

Sağlama almak

Samanlık ne kadar dolu olursa olsun yine de bir tutam ot alır

a=1/10¹⁰⁰⁰ ve  b=2/10¹⁰⁰⁰ birbirlerine çok yakın iki rasyonel sayı olsun.
Otun koyulacağı yer = (a+b) / 2 = 1,5/10¹⁰⁰⁰ 

Sayılı gün tez geçer

Dünyanın yaşı 4,5 *10⁹ yıl ≅ 1,6 *10¹²gün geçti

Sayısını Allah bilir

x ? Z⁺

Sıçan deliğe sığmamış, kuyruğuna birde kabak bağlamış

sıçan bel çevresi > delik,

sıçan bel çevresi + kabak >> delik

Sıfıra sıfır, elde var sıfır

0+0=0, 0-0=0, 0.0=0

Sıfırdan başlamak

Sırrını açma dostuna, dostunun dostu vardır, o da söyler dostuna

a=sır,  b=a+1, c=b+1, d=c+1, e=d+1, f=e+1, g=f+1,h=g+1, i=h+1, j=i+1, k=j+1,
l=k+1, m=l+1, n=m+1, p=n+1, r=p+1, s=r+1, t=s+1, u=t+1, v=u+1, x=v+1, y=x+1
 a=1 ise b=2, c=3, …

Sinekten yağ çıkarmak

sinek-yağ

Sinir küpü olmak

x, bir kişi olmak üzere x=(sinir)³

Solda sıfır

x= 00000000001

Son noktayı koymak

Noktalar kümesi, A nokta sayısı=n ise sayıların bir noktayı göstermek üzere

A={1,2,3,…. , n-1, .}  

Sona kalan dona kalır

Sonu gelmek, Sonunu getirmemek

Söz gümüşse sükut altındır

söz = gümüş ⇒ sükut = altın

(tersi her zaman doğru değildir. sükut = altın⇒ söz ≠ gümüş olabilir)

Sözü sözüne uymaz

söz(i) ≠ söz(j) (i≠j)

Sözüm meclisten dışarı

Suyu getiren de bir, testiyi kıran da

su getiren = testi kıran = 1

Suyunun suyu

y=f(x) ⇒ suyu= (x), suyunun suyu= (x)

Sürüden ayrılan koyunu kurt kapar

Şans tanımak

Şansı dönmek

Şeytana pabucunu ters giydirmek

Şeytanla ortak buğday eken samanını alır

Taş ne kadar ıslanırsa deli o kadar uslanır

Taş taş üstünde bırakmamak

Tatlı dil yılanı delikten çıkarır

f = tatlı dil fonksiyonu, y = yılan, d = delik
f(y) = d - y

Teğet geçmek

Tepe taklak olmak

A (m x n) mertebeden bir matris olmak üzere A'nın transpozu A^T , A matrisinde satırların sütun, sütunların satır haline gelerek n x m mertebeden tepe taklak olmuş halidir.

Ters yüz etmek (çevirmek)

Teyze ana yarısıdır

2.teyze = 1.ana  ⇒ teyze =

Tozu dumana katmak

Duman + Toz

Uykusunu bölmek

 a ≥ 2 a∈Z

Uzun lafın kısası

Üç aşağı beş yukarı

3⁵ ya da

Üç kuruşa beş köfte yok

Üç nala bir topal eşeğe kalmak

= 3n + c (n=nal, c=topal eşek)

Üstünden atmak

y = x⁵  ⇒  lny = 5lnx

Vakit nakittir

t = TL Saat ücreti=10 TL ise 8*t=80 TL=1 gün

Veresiye şarap içen iki kere sarhoş olur

Ya herrü, ya merrü

Olasılığı P ile gösterirsek,
P(herrü)=%50, P (merrü)=%50
P(herrü)+P(merrü)=1

Yalancının mumu yatsıya kadar yanar

Yamuk yapmak

Yarım doktor candan eder, yarım hoca dinden eder

Yedi kat yabancı

y=f(x)=7x, x=yabancı

Yedi kat yerin dibine geçmek

f(x)=-7x, x:kişinin boy uzunluğu (cm)

Yedisinden yetmişine kadar

f(x)= { x |  7≤ x ≤ 70, x kişinin yaşı }

Yerden göğe kadar

Yeri göğü birbirine katmak

Yerin kulağı vardır

Yerin sahip oldukları küme A olsun. x=kulak olsun.

A= { x |   }

Yetti artık (yeterde artar)

Yığılıp kalmak

x_o=yığılma noktası, L= kalınan yer olmak üzere,

Yol geçen hanı

y=x, ∀x ϵ 

Yolları ayrılmak

Yolun açık olsun

Yumurtadan çıkan tavuk yine yumurta çıkarır

yumurta-tavuk = tavuk -yumurta

Yüz verme arsız olur

Zerre kadar (varla yok arası)

ε komşuluğunda *

Zevkini çıkarmak

Zeytinyağı gibi üste çıkmak